Ο Θάμυρις στην πόλη της αρχαίας Οιχαλίας

Στο παλάτι του ξακουστού βασιλιά της αρχαίας Οιχαλίας Ευρύτου, έζησε ο Θάμυρις ή Θαμύρας ένας θρυλικός ποιητής, τραγουδιστής και μουσικός, στον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες απέδιναν πολλά ποιήματα και ωδές, καθώς και νεωτερισμούς στη Μουσική. Ο Θάμυρις, τραγουδούσε με συνοδεία λύρας στο παλάτι του βασιλιά, στα σπίτια των ευγενών της Οιχαλίας αλλά και σε δημόσιους χώρους της πόλης, όπως στην αγορά, με την αφορμή κάποιας γιορτής ή αγώνων. Ο Θάμυρις ήταν ωραιότατος και διακρινόταν τόσο στο τραγούδι όσο και στο παίξιμο της λύρας. Μια παράδοση λέει ότι ο Θάμυρις δίδαξε τον Όμηρο μουσική, έγραψε και μελοποίησε μία «Θεογονία», μία «Κοσμογονία» και μία «Τιτανομαχία». Από τον πατέρα του ο Θάμυρις ήταν εγγονός του θεού Απόλλωνα, ενώ μητέρα του ήταν η ίδια η Μούσα Ερατώ ή η Μελπομένη. Σπουδαίος μουσικός καθώς ήταν αλλά και πολύ ωραίος στη μορφή, καυχήθηκε μια μέρα πως ξεπερνούσε σε ικανότητα κι αυτές ακόμα τις Μούσες. Οι Μούσες, για να τον εκδικηθούν, εξοργισμένες από την οίηση, πήγαν στην Οιχαλία και τον κάλεσαν σε μουσικό αγώνα. Στον αγώνα, οι Μούσες νίκησαν και ως τιμωρία στον Θάμυρη για την βλασφημία και την υπερηφάνειά του, τον καταδίκασαν σε τύφλωση και του αφαίρεσαν τις μουσικές του ικανότητες. Μετά την τύφλωσή του, ο Θάμυρις καταρρακωμένος έφυγε από την Οιχαλία. Κατευθυνόμενος προς το Δώριο, πέταξε τη λύρα του σ’ ένα ποτάμι, (στη σημερινή Μαυροζούμενα) κι από τότε το ποτάμι ονομάστηκε Βαλύρα (από το «βάλλω» και το «λύρα»). Ο Παυσανίας όμως αναφέρει πως έχασε το φως του πιθανώς από κάποια ασθένεια και σταμάτησε να απαγγέλλει ποιήματα. Ο Πλάτωνας τον αναφέρει σε πολλά έργα του, στους "νόμους" γράφει κανείς να μην τραγουδήσει άσημο τραγούδι εάν δεν το επιτρέψουν οι νομοφύλακες ακόμα και αν είναι καλύτερο από τους ύμνους του Θάμυρη.