Ιστορικές Θεομηνίες


Ισπανική γρίπη: Το έτος 1917- 1918 και ενώ ακόμη διαρκούσε ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος παρουσιάστηκε σε μορφή επιδημίας η αρρώστια της ισπανικής γρίπης. Σαν πυρκαγιά που απλώνεται από τον ισχυρό άνεμο, απλώθηκε και αυτή από στρατόπεδο σε στρατόπεδο και από χώρα σε χώρα και έφτασε και στην πατρίδα μας. Τα ανύπαρκτα τότε μέσα προφύλαξης και καταστολής, οι κακές συνθήκες διαβίωσης, οι εξαρτημένοι από τις κακουχίες και τις συνθήκες του πολέμου οργανισμοί, επέτρεψαν στην αρρώστια να εξελιχθεί σε επικίνδυνη πυρκαγιά που θέρισε χιλιάδες ανθρώπους, μικρούς και μεγάλους, άντρες και γυναίκες, χωριάτες και αστούς. Αρκετοί Μεροπαίοι έπεσαν θύματα της κακής εκείνης αρρώστιας, πολλά σπίτια κρέμασαν τα μαύρα καλύμματα στις εξώπορτες και όσοι έζησαν εκείνη τη θεομηνία διηγούνταν ως το τέλος της ζωής τους το φόβο και τον τρόμο που δοκίμασαν τότε.
Ακριδοπόλεμος. Κάτι που δεν το περίμενε κανείς, κάτι που δεν το λογάριαζε άνθρωπος, ήταν η επιδρομή της ακρίδας κατά το 1928 και 1929. Απότομα και ανεξήγητα την άνοιξη του 1928 άρχισαν να έρχονται από τα βουνά της Μεγαλόπολης και του Ταΰγετου σμήνη ατέλειωτα ακρίδες. Το φαινόμενο ήταν ανεξήγητο και στην αρχή όλοι νόμισαν ότι θα είναι κάτι περιορισμένο και περαστικό.
Μα το κακό όσο πήγαινε και αυξανόταν. Σύννεφα ολόκληρα από ακρίδες άρχισαν να σκεπάζουν το Μεσσηνιακό ουρανό και να χιμούν πάνω στα κλαδιά τα φουντωμένα και να τα μαδούν και να τα ξεραίνουν. Ιδιαίτερη προτίμηση έδειχναν στις Συκιές, που ήταν τότε ένα από τα κύρια προϊόντα του κάμπου και είχαν βγάλει τα καινούργια και τρυφερά φύλλα τους. Σαν κεραυνός καθάριζαν και γύμνωναν κυριολεκτικά ολόκληρα περιβόλια, με συνέπεια να μαραθούν και να ξεραθούν τα φύλλα και τα κλαδιά και να εκμηδενισθεί η παραγωγή τους και όχι μόνο για 1 χρονιά.
Οι άνθρωποι αιφνιδιάστηκαν και πανικοβλήθηκαν και δεν ήξεραν πώς να αντιδράσουν. Στην αρχή άρχισαν να αντιδρούν αυτοσχέδια και πρωτόγονα.
Έπαιρναν καλάμια και κλαδιά και κυνηγούσαν της ακρίδες από τα περιβόλια τους. Χτυπούσαν ντενεκέδες, φώναζαν, σαλαγούσανε τις ακρίδες για να φοβηθούν και να φύγουν. Μα τίποτε, εκατομμύρια από δαύτες επάνω στα κλαδιά, κάτω στις άκρες και τα χαντάκια, μιλιούνια αμέτρητα σκορπούσαν την καταστροφή.
Όλων των χωριών οι κάτοικοι (και οι Μεροπαίοι) ξεσηκώθηκαν, έφτιαξαν ομαδικά συνεργεία, χτυπούσαν τις καμπάνες και έβγαιναν όλοι μαζί, μικροί και μεγάλοι, και έκαναν παγάνες για να τις διώξουν, ουρλιάζοντας, για άλλα μέρη και άλλα χωριά. Προτίμησαν αυτή την ομαδική και φτηνή αντιμετώπιση, γιατί αλλιώς θα πήγαιναν από το ένα χτήμα στο άλλο.
Η ταλαιπωρία του κόσμου, η κούραση και η αγωνία ήταν μεγάλη. Δεμένα τα κεφάλια με τις μαντήλες και τις ψάθες για να προστατεύονται από τον ήλιο, όλη μέρα ξελαρυγγιάζονταν χουγιάζοντας τις ακρίδες, που δεν εννοούσαν να φύγουν. Και δεν ήταν ότι δεν έφευγαν, αλλά και γεννοβολούσαν εκατομμύρια αβγά για να γίνονται άλλες πολλές, για να αφανίσουν των καταπράσινο και όμορφο Μεσσηνιακό κάμπο.
Ευτυχώς τότε η γεωργική υπηρεσία Μεσσηνίας εφοδίασε τα ακριδόπληκτα χωριά με αρσενικό δηλητήριο και με ένα χαρμάνι αρσενικού – μελάσας – και πίτουρου, άρχισαν να γεμίζουν τις άκρες των περιβολιών που έβοσκαν οι ακρίδες, να της κυνηγούν από τα κλαδιά να κατεβαίνουν κάτω, να παγιδεύονται, να ελκύονται από τη μελάσα και ένα ψοφούν.
Ο πόλεμος αυτός κράτησε περίπου δύο χρόνια, γιατί και το δεύτερο χρόνο έρχονταν νέα κύματα ακρίδας από τα μέρη που δεν είχε γίνει συστηματική καταδίωξη τους, αλλά και γιατί από τα αβγά των πρώτων γίνονταν νέες ακρίδες. Στο συστηματικό και οργανωμένο αυτό πόλεμο κατά της ακρίδας με δηλητήριο, έπεσαν θύματα και πολλά ζώα των κατοίκων. Οι καταστροφές γενικά ήταν μεγάλες, αλλά τελικά κατά το τέλος του 1929 αφανίστηκαν οριστικά.
Παγετός. Όπως σε πολλά μέρη της Μεσσηνίας, έτσι και στην Μερόπη, τον χειμώνα «ρίχνει πάγο», δηλαδή σημειώνονται παγετοί που καίνε και καταστρέφουν τα κλαδιά, τα φύλλα και τα άνθη των δέντρων.
Είναι γνωστό ότι πολλές φορές και τα πολύ παλιά χρόνια, η Μεσσηνία χτυπιόταν από παγετώνες, αλλά η πρώτη μεγάλη καταστροφή σημειώθηκε κατά το 1930 - 1931. Η πτώση της θερμοκρασίας ήταν μεγάλη, τα μπουμπούκια είχαν πεταχτεί αρκετά στις σταφιδαμπέλους και η καταστροφή ήταν ολοκληρωτική
Φαίνεται ότι οι Μεροπαίοι όπως και οι υπόλοιποι Μεσσήνιοι αιφνιδιάστηκαν Οι επιπτώσεις οι οικονομικές ήταν τεράστιες. Κατακόρυφη πτώση του οικογενειακού εισοδήματος, χρέη στους συνεταιρισμούς και στην αγροτική τράπεζα κ.λπ. Συνέπεσε τότε να συγκλονίζει τα πάντα και η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929-31 που είχε τις επιπτώσεις της σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Θα περιγράψουμε τώρα το φόβο και τον τρόμο, που προκάλεσαν οι αλλεπάλληλοι παγετώνες και το συναγερμό προφύλαξης και σωτηρίας που οργανώθηκε για την αντιμετώπιση των συνεπειών του.
Μετά τον πρώτο αιφνιδιασμό και τη συμφορά του 1930- 1931 οι σταφιδοπαραγωγοί της Μεσσηνίας, με σύσταση της αρμόδιας γεωργικής υπηρεσίας του νομού, άρχισαν να παρακολουθούν κάθε άνοιξη τον καιρό, την θερμοκρασία. Και όταν έβλεπαν ότι η θερμοκρασία κατεβαίνει και ότι την νύχτα θα πέσει πάγος, άρχισαν να χτυπούν τις καμπάνες, να ξεσηκώνεται το χωριό και να τρέχει στους κάμπους.
Το σχέδιο ήταν να αναφτούν φωτιές, πολλές φωτιές στον κάμπο, κυρίως με καπνίζοντα κυπαρισσόκλαδα, ώστε και η λαμπάδα και ο καπνός από τις χιλιάδες φωτιές που θα ανέβαιναν στον ουρανό, να προλάβει το κακό. Καταλαβαίνουμε ότι το σχέδιο ήταν υποχρεωτικό για όλους, γιατί ήταν σχέδιο κοινής σωτηρίας.
Όταν άρχισαν λοιπόν να χτυπούν οι καμπάνες, έτρεχαν οι χωρικοί έξαλλοι με τα ζώα φορτωμένα ξύλα.. Και αφού πλατσούραγαν ως τα γόνατα μέσα στα νερά και στις λάσπες των δρομίσκων που οδηγούσαν στις σταφίδες, έφθανε ο καθένας στο κτήμα του και άναβε γύρω γύρω τις φωτιές.
Ήταν ένα θέαμα βιβλικό και συγκλονιστικό, που έβλεπε κανείς τον άνθρωπό να παλεύει για την επιβίωση του με το θεό ή με τη φύση και τον ουρανό, ώσπου ήρθε ο καιρός να εκλείψει δια της εκριζώσεως η σταφίδα και να μη γνωρίσουν οι σημερινοί Μεροπαίοι, των πατέρων και των παππούδων τους τα βάσανα.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΚΗΔΕΙΑΣ

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΓΑΜΟΥ

Οι γλωσσικοί μας ιδιωματισμοί