Ο ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΝΑΟΣ ΤΩΝ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΜΕΛΙΓΑΛΑ

Ένα αδίκως παραμελημένο βυζαντινό θρησκευτικό μνημείο, ο ναός των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, βρίσκεται στις παρυφές της βορειοανατολικής πλευράς της πόλης του Μελιγαλά. Το βυζαντινό αυτό μνημείο, δυστυχώς δεν έτυχε μέχρι σήμερα την φροντίδα και συντήρηση που απαιτεί η μακραίωνη ιστορία του, πλην της αντικατάστασης της στέγης του που βρίσκεται σε εξέλιξη και που έχει καταντήσει η ολοκλήρωσή της κάτι σαν το γεφύρι της Άρτας.
Παράλληλα, δεν έτυχε ούτε της ανάδειξης της ιστορίας του μέχρι σήμερα. Χαρακτηριστική είναι γι' αυτό η αναφορά που γίνεται από το επίσημο site του δήμου Μελιγαλά (www.meligalas.gov.gr) και που περιορίζεται όλη κι όλη στο: "Άγιοι Ταξιάρχες του 13ου αιώνα, βυζαντινού ρυθμού".

Είναι μάλλον φανερό πως ο ναός ξεκίνησε σαν απλή μονόχωρη εκκλησία με τρούλο στην υστεροβυζαντινή εποχή (και όχι μεταβυζαντινή, έτσι θα λεγόταν αν είχε χτιστεί επί Τουρκοκρατίας) και στη συνέχεια επεκτάθηκε με τα δύο παράπλευρα κτίσματα.
Κατά τη προσωπική μας εκτίμηση, ο ρυθμός του είναι μονόκλιτη βασιλική με θόλο.

Από τη πλευρά του όμως ο πολιτιστικός ιστότοπος "culture.kalamata.gr", εκτιμά πως ο ναός ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του ημισύνθετου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλο, με τρεις ημιεξαγωνικές εξωτερικά κόγχες και μεταγενέστερο νάρθηκα και με νεότερο καμπαναριό στη νότια πλευρά. Το κτίσμα αναφέρει, στεγάζεται με ενιαία δίρριχτη στέγη, τρόπος ιδιαίτερα συνηθισμένος στα μνημεία της Τουρκοκρατίας.
Ο τρούλος του ναού είναι κυλινδρικός με κωνική στέγη και στην επιφάνειά του δημιουργούνται δώδεκα αψιδώματα με πώρινους, ελαφρά έξεργους, ημικιονίσκους στις ακμές.
Στο εσωτερικό διατηρείται κτιστό τέμπλο με γραπτό διάκοσμο λαϊκού ύφους του τέλους του 19ου ή των αρχών του 20ου αι., όπως επίσης και ξύλινος άμβωνας και δεσποτικός θρόνος της ίδιας περιόδου.
Με βάση τα μορφολογικά στοιχεία, εκτιμά ο συγκεκριμένος ιστότοπος, ότι ο ναός μπορεί να χρονολογηθεί στα χρόνια της Β΄ Τουρκοκρατίας, στα μέσα περίπου του 18ου αιώνα.

Ελπίζουμε ότι η εφορία βυζαντινών αρχαιοτήτων, θα ενδιαφερθεί κάποια στιγμή για το μνημείο αυτό που κοσμεί τον τόπο μας, θα το φροντίσει, θα το αναδείξει αλλά και θα μας διαφωτίσει για την ιστορική του διαδρομή και υπόσταση.

Κάτι που επίσης πρέπει να αναφερθεί για τον ναό, είναι ότι εντός του οι προγονοί μας δεν έζησαν μόνο στιγμές θρησκευτικής κατάνυξης αλλά ενίοτε και στιγμές τρόμου κι αίματος. Κατά τον 19ο αι., όταν Μελιγαλάς ήταν έδρα του δήμου Οιχαλίας, ο ναός των Παμμεγίστων Ταξιαρχών λειτουργούσε σαν το μοναδικό εκλογικό τμήμα όλων των χωριών και οικισμών του δήμου. Στα χρόνια όμως τότε, οι διενέργειες των εκλογών σπάνια εκτυλίσσονταν ομαλά. Η βία, η νοθεία, η τρομοκρατία, κάποιες φορές και το αίμα, ήταν όροι άρρηκτα συνδεδεμένοι με τις εκλογικές αναμετρήσεις. Τέτοια γεγονότα δυστυχώς δεν έλειψαν ούτε εντός του ναού. Περισσότερο γι' αυτά όμως θα αναφερθούμε σύντομα όταν θα δημοσιεύσουμε την ιστορία του δήμου Οιχαλίας αναλυτικά από το 1836 ως το 1911.

Ένεκα του κενού ιστορικών πηγών κι αναφορών στο παμπάλαιο αυτό μνημείο, ας αφήσουμε το ίδιο να μας μιλήσει μέσα από τις φωτογραφίες του...








Η δύο πρώτες εξωτερικές φωτογραφίες ανήκουν στο dpgr.gr

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΚΗΔΕΙΑΣ

Οι γλωσσικοί μας ιδιωματισμοί

Ο Μεσσηνιακός πόλεμος, ο Αριστομένης και η Σπάρτη